BİST 100 Endeksi Ne Demek ve Neden Sürekli Yükseliyor

BIST 100 endeksi, Borsa İstanbul’da işlem gören en değerli 100 hissenin içerisinde bulunduğu bir sepet olarak düşünülebilir. Borsa’nın geneli hakkında bilgi edinmek ve hızla analiz yapabilmek için ortaya çıkarılmış bir ölçüttür ve belirli aralıklarla bu sepette yer alacak hisselerin hangileri olduğu Borsa İstanbul tarafından revize edilir.

Yabancı yatırımcıların ve kredi derecelendirme kuruluşlarının da yakından takip ettiği BİST 100 endeksi, ekonomideki neredeyse her türlü faktör olumsuz yönde ilerlerken yükseliş göstermektedir. Peki borsadaki yükselişin sebebi yatırımcıların her şeye rağmen gelecek hakkında umutlu olmaları mıdır? Kesinlikle hayır, borsadaki yükselişin en temel sebebi işlem gören firmalar ve bu firmaların sahipleridir.

Borsa Neden Yükseliyor?

Enflasyon giderek yükseliyor, tarım dışı istihdam verileri halen yeterli düzeye ulaşabilmiş değil, genç işsizlik % 30’lara dayanmış durumda fakat Borsa halen yükselişte. Üstelik kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notunu düşürdüğü ve uluslararası yatırım fonlarının ülkemizden uzak durduğu şu günlerde bile halen yükselişe devam ediyor.

Merkez Bankası, geçtiğimiz dönemlerde bu konu hakkında bir açıklama yapmış ve atılan iktisadi adımların sonucu olarak ılımlı bir toparlanma olduğundan bahsetmişti, ancak Borsa İstanbul’da işlem gören şirketler incelendiğinde durumun pek de öyle olmadığı ortaya çıkıyor.

Borsa hakkında fikir sahibi olan kişilerin kafasını asıl kurcalayan nokta ise yükselişe rağmen yapılan işlemlerden elde edilen karların bu denli artışa neden olmaması gerektiği yönünde. Oldukça mantıklı bir yaklaşım ve doğru da.

Borsa’daki yükselişin asıl sebebini anlamak için borsayı Türk Lirası cinsinden değil de Dolar cinsinden incelemek gerekir. Çünkü hali hazırda BİST 100 endeksi içerisinde yer alan firmaların neredeyse yarısından fazlası yabancılar tarafından döviz bozdurularak satın alınmış durumda ve en doğru sonucu da firmanın öz sermayesi ile yapılan inceleme verecektir.

Aşağıda Dolar/TL kuru ve aynı dönemde hem Türk Lirası cinsinden hem de Dolar cinsinden BİST 100 endeksi verilerine yer verilmiştir.

BIST 100 Neden Düşüyor

Bist gelen boğa koşusu sonrasında 120 bin seviyelerinden bir düzeltmeye girmiş ve yaklaşık 5-6 aylık bir ayı sezonuna girmiştir. Çoğu uzman bu düşüşü ülkemizin ekonomik verilerine bağlarken, bazı uzmanlar ise bu düşüşleri teknik anlamda bir satış ve düzeltmeye bağlamaktadır. Ağustos 2019 itibariyle tekrar yükselişe geçen BIST100 şu anda çoğu yatırımcı tarafından incelemeye alınmış ve şu anda sıkı şekilde takip edilmektedir.

Görüldüğü gibi Türk Lirası cinsinden BİST 100 TL sütunu incelendiğinde borsanın giderek yükseldiği, ancak buna karşın BİST 100 USD tablosunda yani dolar bazlı inceleme yapıldığında borsanın neredeyse yarı yarıya değer kaybettiği fark edilmektedir.

Bunun tek bir anlamı vardır; borsa Türk Lirası karşısında değer kazanmaktadır. Yani yükselişin sebebi atılan iktisadi adımların olumlu sonuçları değil, doların Türk Lirası karşısında değer kazanması ve bununla doğru orantılı olarak Türk Lirası’nın borsa üzerindeki alım gücünün düşmesidir.

Borsada Keriz Silkeleme Nasıl Anlaşılır konusunda ayrıntılı olarak paylaşım yaptığımı bölümümüze buradan ulaşabilirsiniz.