Kripto Paralar ve Riskleri
Bitcoin, Ethereum, Litecoin ve Ripple en çok bilinen kripto para birimleridir. Bu kripto para birimlerinden sonra daha onlarca farklı para birimi daha çıkmıştır ve gün geçtikçe kripto para dünyası popülerleşmektedir. Bu popülerleşme sonrasında çeşitli konuların tartışılması gerekli hale gelmiştir. Örneğin kripto para birimlerine yatırım yapacak kişiler için önemli olması itibariyle kripto para yatırımı ve riskleri hakkında çeşitli detaylara değinmek doğru bilinen yanlışları ve yanlış inanışları gidermek için yararlı olabilir.
Kripto Para Birimleri Nelerdir?
Sanal para, dijital para ya da kripto para gibi çeşitli isimlerle anılabilen bu paralar aslında tümüyle elektronik para kavramı altında toplanabilir. Elektronik para birimleri fiziksel varlığa ihtiyaç duymaz ve değerinin ne olduğunu anlamak için üzerinde yazan rakama bakmaya gerek yoktur. Üretilen her elektronik para bir diğeriyle birebir aynıdır ve bu kripto paraların değeri, aslında adediyle ölçülür.
Bitcoin ya da eter gibi çeşitli kripto para birimleri bir blok zinciri olarak çeşitli yöntemlerle şifrelenen veri blokları dizisinden oluşur. Bu diziler ilgili kripto para birimiyle gerçekleştirilen tüm işlemleri ve gerçekleşmek için bekleyenleri içerir.
Kripto para birimi ve arkasındaki blockchain teknolojisi sayesinde elektronik paralar sadece ödeme yapmak için kullanılabilir olmaktan çıkmış, iş sözleşmelerini onaylamak, programları çalıştırmak ve verileri güvenli şekilde depolamak için harika yöntemlerin bulunmasını mümkün kılmıştır. Sanılanın aksine dijital para birimi oluşturmak çok zor değildir ve herkes hemen her yerde kripto para üretebilir.
Kripto Para Birimleri Nasıl Çalışır?
Kripto para birimleri blockchain teknolojisi kullanır. Blockchain, ilgili kripto para birimini kullanan tüm kullanıcılar tarafından paylaşılan ve merkezi olmayan bir veri tabanıdır. Merkezi bir sunucu bulunmaz, hiçkimse verinin sahibi değildir fakat bloklardaki tüm veriler herkes tarafından görünebilir.
İlgili kripto para biriminin ve dolayısıyla blockchain zincirinin kullanıcıları karmaşık şifreleri çözmek için aynı zamanda madencilik olarak adlandırılan bir işlem de yapabilir ve ödül olarak dijital para kazanabilir. Madencilik en basit haliyle blockchain veri tabanına işlenmek için bekleyen işlemlerin şifrelerinin çözülmesi için bilgisayarın kullanılması işlemidir. Bu şifrelerin çözülmesi oldukça zorlu ve hesaplama gücü gerektirir, dolayısıyla sadece bilgisayarlar tarafından bu kadar hızlı yapılabilmektedir.
Dijital Cüzdanlar
Kripto para birimi temin eden kişiler bu parasını dijital cüzdanlarında saklar ve ödeme olarak kabul eden yerlere de bu cüzdandan ödeme yapar. Fakat kripto para yasal bir ihale yöntemi olmamıştır, dolayısıyla her yerin kripto para kabul etmesi beklenemez. Yalnızca ödeme yapılabilen yerlere yapılacak ödemede kullanılabilir.
Kripto para ödemeleri çoğu zaman elektronik olarak yapılır, ancak çeşitli yöntemlerle bu ödemelerin mobil telefon ya da pos cihazı yardımıyla şube içerisinde yapılması da mümkün olabilir.
Suçlular Arasında Oldukça Popüler
Dijital para birimleri kullanıcılarına nispeten anonimlik sağlar ve bu nedenle kara para aklama, çeşitli yasadışı faaliyetler ya da terör finansmanı gibi konularda kullanılmak için oldukça çekicidir. Elektronik para birimleri hali hazırda Deep Web olarak adlandırılan filtresiz internet ortamında da sıkça kullanılmaktadır. Deep Web gizleyecek şeyi olanların ya da normal internet için uygun görülmeyen işlerin yapılmasını mümkün kılan bir ağdır.
Kripto Para Yatırımlarının Riskleri
Kripto para birimleriyle yatırım yapan kişiler bazı açılardan risk altındadır. Bu riskler daha az koruma, volatilite ve paranın çalınması olarak sıralanabilir.
Daha Az Koruma
Kripto para birimlerine yatırım yapan kişiler kripto para aldığı ya da sattığı borsanın herhangi bir denetime tabi olmadığını çoğu zaman bilmez. Bu kapsamda platformun güvenlik duvarında bir sorun çıkması ve saldırıya uğraması halinde kripto paralarınıza ve borsaya yatırdığınız paraya elveda diyebilirsiniz. Çoğu zaman böyle bir durumla karşılaşılması halinde yasal bir başvuru yapmanız da mümkün olmaz, hakkınızı da arayamazsınız. Geçmiş dönemlerde buna benzer örnekler defalarca yaşandı ve yaşanmaya da devam ediyor.
Volatilite (Oynaklık)
Kripto para birimlerinin ardında bir hükümet, devlet ya da benzeri otorite yoktur. Kripto para arzı kısıtlanan ve üretilen kadarına değer biçilen, daha sonra da satmaya razı olunan en düşük ücretle almaya razı olunan en yüksek ücretin kesiştiği noktada fiyatı belirlenen bir varlıktır.
Bu kapsamda piyasa spekülasyona oldukça açıktır. Herhangi birisi piyasayı kontrol etmek için uzun vadeli bir plan yapıp, yavaş yavaş satın alarak değerini yükselttiği kripto paraları balon gibi şişirebilir ve bunu fark etmeyen diğerleri de değerin daha da artacağı beklentisiyle satın almaya devam ederse, uygun hacimde spekülatör tüm kripto parasını satar ve piyasayı yerle bir eder. Forex ya da faaliyette olan çeşitli borsaların manipüle edilmesi mümkün değildir çünkü piyasa atomizedir alıcı ve satıcı sayısı çok fazladır, buna karşın bazı kripto paralar için işlem yapan kişi sayısı o kadar fazla değildir. Bu nedenle yeni çıkan ya da yeterince hacme sahip olmayan kripto paralara yatırım yapmadan önce iki kez düşünülmelidir.
Paranız Çalınabilir
Tıpkı gerçek cüzdanınızın hırsız tarafından çalınması gibi kripto para cüzdanınızın da bilgisayar korsanları tarafından çalınması mümkün olabilir.
Dijital cüzdanlar kripto paraların saklanabilmesi için gereklidir ve şifreyle korunur. Kripto para borsasının sağladığı nıspi anonimlik nedeniyle cüzdanınıza girip, paranızı transfer eden kişinin kim olduğunu anlamak da pek mümkün değildir.
Kripto Para Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır konulu yazımızı da okuyabilirsiniz.
Bir Yorum