İş Yerine İsim Verirken Dikkate Alınması Gereken 5 Önemli Detay
Bir işletmeyi ve bu işletmenin ürettiği ürün ya da hizmetleri diğer benzerlerinden ayıran en önemli faktörlerden birisi de iş yeri ismidir. Tüketiciler nihai hizmet ya da malı satın aldıktan sonra bu mal ya da hizmeti çevresine önerirken çoğu zaman ürünün ismini değil işletmenin ismini söyler ve tavsiyede bulunur. Böylesine önemli bir konu olması nedeniyle iş yerine isim verirken dikkat edilmesi gereken 5 önemli detay ve markanın önemine ilişkin psikolojik araştırmalara değinmek yararlı olacaktır.
1 – İsminiz Gündelik Hayatın Parçası Olabilir
Coca Cola, Mendil, Google, Selpak, Vileda ya da akla gelebilecek diğer birçok marka aslında ürününün gerçek ismi değil. Örneğin coca cola gazlı içecek, Google arama motoru, Selpak peçete, Vileda temizlik kovası ve aparatı, Selpak ise peçete ürünleriyle hayatımızın içerisinde fakat bu markaların isimlerini gündelik hayatımızda kullandığımızda bu markaların ürünlerini değil kendilerini bir ürün olarak algılıyoruz. Yani herhangi birisi selpak istediğinde ona farklı bir markaya ait peçete de sunabiliyoruz, ancak kişinin aslında bir marka isminden bahsettiğinin farkında bile olmuyoruz.
Bu oldukça önemli bir konu ve büyük bir pazarlama başarısıdır. Bu başarı genellikle gerçekten kaliteli ürünler ortaya koyan ya da bir ürünü ilk defa geliştirip pazara koyan firmalar tarafından sergilenir, ancak henüz doyum noktasına ulaşıldığını kimse söyleyemez. Dolayısıyla üreteceğiniz ürün ya da hizmete karar verdikten sonra iş yeri isminizi nasıl olur da ürününüzün ismine evrimleştirebilirsiniz bunun üzerine düşünmeniz yararlı olabilir.
2 – Benzerlikleri İhmal Etmeyin
Dünyanın en büyük e-ticaret platformu ve en yüksek gelir elde eden şirketlerinden birisi olarak Amazon kurulmadan önce Kadabra ismini marka olarak düşünmüştü. İlerleyen dönemlerde çok küçük yatırımlarla (10 bin USD civarı) şirketleşme yolunda ilerleyen firma sahibi Jeff Bezos kadabranın ceset anlamında da kullanılabileceğini fark ettiğinde hemen yeni bir isim düşünmeye başladı. Şu an milyarlarca dolarlık değere sahip olan Amazon’un o günlerde kadabra markasıyla yola çıkması halinde bu başarılara ulaşıp ulaşamayacağı meçhul.
Dolayısıyla marka ismi seçerken bulunduğunuz yeri, planlarınızı ve muhtemel senaryoları da hesaba katarak markanızın neyi çağrıştırdığını objektif şekilde düşünmeniz gerekecektir. Özellikle eş anlamlı ve sesteş kelimelere dikkatli olmakta her zaman için fayda var.
3 – Oral-Me’nin Marka Değişikliği
Şu an dünya üzerinde en yüksek gelir elde eden diş macunu markalarından birisi olan Oral-B aslında kurulduğu dönemde Oral-Me olarak isimlendirilmişti. Zaman geçtikçe ve oral kelimesinin tıbbi literatürden çok cinsel konularla ilgili çağrım yapmasıyla birlikte marka zorunlu olarak isim değişikliğine gitti. ‘Me’ ingilizce bir kelime ve kullanıldığı cümleye sahiplik anlamı katmaktadır.
Görüldüğü gibi isminizin ilerleyen dönemlerde isim değiştirmek zorunda kalması da muhtemel. Dolayısıyla kullandığınız kelimelerle ilgili oluşabilecek muhtemel senaryoları düşünmeniz ve henüz yolun başındayken bu gibi durumları çözüme kavuşturmanız yararlı olacaktır.
4 – Fonetik Sembolizm Çok Önemli
Marka isminizin söylenirken çıkardığı ses yani diğer kişinin kulağına ulaştığı şekli anlamından çok daha önemli olabilir. Bazı markalar tamamen mantıksız ve anlamsız olacak şekilde çeşitli harfleri bir araya getirerek isim oluşturabilmekte. Üzerine düşünülmediğinde bunun saçmasapan bir isim olduğu söylenip geçilebilir, ancak durum aslında öyle değil. Bu firmalar yalnızca kulağa hoş gelecek bir isim seçmekle kalmayıp bulunduğu bölgedeki potansiyel müşteri kitlesini araştırarak ilgi gösterdiği diğer markaların isimlerini inceliyor ve aslına bakılırsa diğer markalardan çok daha fazla emek ve zaman harcıyor.
Yapılan araştırmaların ortaya koyduğuna göre içerisinde yoğunlukla sesli harflerin geçtiği bir markanın lezzetli bir ürün ortaya koyması halinde başarılı olma ihtimali çok yüksek.
5 – Ünlü Markaların Hikayeleri
Dünyanın en büyük markalarından bazıları da çok küçük bir dükkan olarak inanılması güç miktarda düşük sermayelerle kuruldu. Bu firmalar kurulduğu dönemlerde milyon dolarlık yatırımlar almamıştı ve tıpkı şu an sizin yaptığınız gibi markalarının isimlerinin ne olması gerektiğiyle ilgili düşünüyordu. Dolayısıyla bu gibi markaların ortaya çıkış hikayelerine kısaca değinilmesi yararlı olabilir.
Google markası ortaya yanlışlıkla çıkmıştır. Google’ın kurucusu iki arkadaş firma kurmaya karar verdikten sonra matematik literatüründe var olan Googol ismini kullanmaya karar vermiştir. Googol 1 sayısına 100 tane sıfır eklenmesiyle elde edilen büyük bir sayıdır. Firma kurucuları markalarını tescil etmeye gittiğinde kayıt yapacak memur firma ismini yanlış anlamıştır ve ‘Google’ olarak markayı tescillemiştir. İki arkadaşın bu markayı tekrar değiştirmek ve ‘Googlo’ yapmak için gerekli parayı harcamaması nedeniyle Googlo bugünkü halini alarak Google olmuştur.
Maybelline
Kadınların ‘maskara’ kelimesi yerine kullanmaya başladığı Maybelline markası bugün dünyanın en büyük kozmetik firmalarından birisi. 1913 yılında kız kardeşi Mabel’i güzelleştirmesi adına kömür tozu ve vazelin karışımı bir kredim hazırlayan T.L. Williams kardeşinde olumlu etki bırakan bu ürünün markasını kardeşinin ismi ve vazelin kelimesinin karışımı bir hale sokmuştur.
Procter & Gamble (P&G)
Ariel, Alo, Prima, Gilette, Orkid, Blendaks, Koleston, Pantene, Wella, İpana ve daha onlarca farklı ürünün üreticisi olan Procter & Gamble şirketi iki bacanak tarafından kurulmuştur. William Procter ve James Gamble eşleri dolayısıyla birbirleriyle tanıştı ve kısa süre içerisinde girişimci ruhlarını keşfederek firma kurma kararı aldı. Çok küçük sermayelerle yola çıkan firma bugün milyarlarca dolar değere sahip, marka ismi ise kurucularının soyadlarının birleşiminden oluşuyor.
İş Yeri Kurarken Devletten Ne Gibi Destekler Alınabilir konulu yazımızı da okuyabilir ve devlet tarafından verilen destekleri öğrenebilirsiniz.