CDS Ne Demek Açılımı Nedir (Hangi Verileri Verir)
Özellikle kısa vadeli yatırımlar yapan ve yaptığı yatırımların takibini anlık olarak sağlayan yatırımcıların bilmesi gereken terimlerden birisi olan CDS’nin (Credit Default Swap) Türkçe karşılığı kredi risk swapı olarak tasvir edilebilir. Takibi sağlandığında kısa pozisyonlar alıp arbitaj yaparak kar elde edilmesini mümkün kılan CDS ne demek açılımı nedir, nerelerde kullanılır, nasıl yorumlanır ve türevi konulara değinilmesi yararlı olacaktır.
Kredi Risk Swapı (CDS) Nedir?
CDS en basit haliyle riskli bir kuruma tahsis edilen kredinin geri ödenmeme riskine karşı sigortaya başvurması halinde bu sigortanın prim oranını tasvir eder. Yani A kurumu kredi için B kurumuna başvurur, B kurumu da A kurumunun kredisini geri ödememe riskine karşı C kurumuna başvurur ve bu borç ilişkisini sigortalamasını ister. C kurumu bu durumda kredinin geri ödenmeme riskini hesaplar ve prim karşılığında bu borcu sigorta altına alarak poliçeyi B kurumuna teslim eder. B kurumu da bu poliçeden doğan maliyetini de dahil ederek A kurumuna kredi verir. İşte bu süreçte ortaya çıkan faize CDS (Kredi Risk Swapı) denilmektedir.
Tipik bir CDS poliçesi 20 milyon dolar civarında büyüklüğe sahiptir, 5 yıl vadelendirilirler. Eğer kurum daha uzun vadelendirme talebinde bulunursa 5 yıllık ödeme süreci içerisinde yapılandırma talebinde bulunabilir ve vadeyi 10 yıla kadar uzatabilir.
Kredi Risk Swapı Nasıl İşler
Hali hazırda satışta olan tahvil ve değerli diğer menkul kıymetler ciddi şekilde risklidir. Tahvili ya da menkul kıymeti satan firma için herşey yolunda görülse bile borçlarını ödeyeceğine dair garanti verebilmesinin hiçbir yolu yoktur, güven konusunda ciddi problemlerle yüzleşir.
Bu menkul kıymet ya da tahvili satan kurumların 5 ya da 10 yıl gibi uzun vadeli bir borçlanma talebi olması kaynaklı şu an iyi durumda olunsa bile 5 ya da 10 yıl sonra iyi bir yerde olunmayacağı endişesi mevcuttur.
Dolayısıyla firma da ödemelerini yapacağını garanti etmek için kredi risk swapı yani ödemesini sigorta altına alma yoluna başvurur. CDS sayesinde periyodik ya da tek seferlik bir ödeme karşılığında menkul kıymet ya da tahvilden doğan ödemelerin yapılacağı yatırımcıya garanti edilmiş olur. Yatırımcının riski sigorta şirketi ya da herhangi bir CDS satıcısı arasında paylaşılmış olur. Neticede CDS alıcısı alacağını garantilerken, CDS satıcısı da kredi değerliliğini garantilemiş olur. Çünkü ödemelerin yapılamaması halinde CDS satıcısı sözleşmenin nominal değerine sahip olacaktır.
Eğer her şey yolunda gider ve tahvil ya da menkul kıymete ilişkin yapılması gereken borç ödemesi kurum tarafından yapılırsa CDS alıcısı bir miktar para kaybedecektir. Tabii koca bir hiçe karşın daha az para kazanmak yatırımcı için iyi bir yöntem olduğu için CDS genelde tercih edilen yöntemdir.
CDS Yorumu Nasıl Yapılır?
Çeşitli ülkelerin ya da kurumların CDS değerleri hakkında yorum yapabilmek de önemlidir. Ülkelere istinaden hesaplanan her 100 CDS baz puan % 1 maliyet anlamına gelir. CDS baz puanı ne kadar yükselirse o kurum ya da o ülke daha yüksek maliyetle borçlanacak anlamına gelir. CDS primi bu yüzden ülkeler için çok önemlidir, yüksek olması borçların ödenmeme riskinin de yüksek olduğunu gösterir yani risk fazlaysa CDS satıcısı daha fazla komisyon alacak, yatırımcının gelirinde değişme olmayacak fakat yüksek maliyetle borçlanan ülke ya da kurum için işler zorlaşacaktır.
Türkiye’nin Durumu
Türkiye Eylül 2018 itibariyle tarihinin en yüksek CDS baz puanlarından birisine 574.39 baz puana sahiptir, kıyaslama yapmak için aynı dönemde Almanya 10,37 baz puana eşit olduğunu bilmek yararlı olabilir.
Ekonomide bir başka finansal veri olan PMI Endeksi Nedir ve Nasıl Hesaplanır konulu yazımızı da okuyabilirsiniz.
