Son yıllarda sürekli olarak duyduğumuz blockchain teknolojisi, eşler arası bağlar aracılığıyla bağlanan bir ağda “zincir” olarak bilinen çeşitli veri tabanlarında işlem kayıtlarını depolayan bir yapıdır. Bu depolama sayesinde Blockchainlere  “dijital defter” denmektedir. Bu dijital defterdeki her işlem, sahibinin dijital imzası ile güvence altındadır. Bu nedenle, dijital defterin içerdiği bilgiler oldukça güvenlidir. İlginç olan şey ise buradaki verilerin herkes tarafından görülebilmesi, ancak çalınamamasıdır.

Blockchain Neden Bu Kadar Popüler?

Ailenize ya da arkadaşlarınıza banka hesabınızdan para aktardığınızı düşünelim. Telefonunuzdan ya da internetten ve bu tutarı hesap numarasını kullanarak diğer kişiye gönderirsiniz. İşlem tamamlandığında ise bankanız işlem kayıtlarını günceller. Yeterince basit görünüyor, değil mi? Ancak burada çoğumuzun ihmal ettiği bir sorun var. Bu tür işlemler nedeniyle kart bilgileriniz ya da paranız çalınabilir. Bu gerçeği bilen kişiler genellikle bu tür işlemleri kullanmaktan çekinirler. Son yıllarda Blockchain teknolojisi bu güvenlik problemini ortadan kaldırdığı için popüler hale gelmiştir.  Teknolojik olarak, Blockchain, son zamanlarda çok fazla ilgi gören bir dijital defterdir.  Geleneksel yöntemi yapmak gelişen teknoloji ile birlikte çok tehlikeli bir hal almıştır. Neyse ki, Blockchain bu tehlikeyi önler ve hatta geleneksel yöntemin aksine işlemin daha hızlı gerçekleştirilmesini sağlar.

Çoğu insan Blockchain ve Bitcoin’in birbirinin yerine kullanılabileceğini varsayıyor, ancak gerçekte durum böyle değil. Blockchain, finans, tedarik zinciri, üretim vb. birden çok endüstriyle ilgili çeşitli uygulamaları destekleyebilen bir teknolojidir, ancak Bitcoin, güvenli olmak için Blockchain teknolojisine dayanan bir kripto para birimidir.  

Blockchain’in Özellikleri Nelerdir?

Blockchain(blok zincir), giderek dijitalleşen bir dünyada birçok avantajı olan gelişmekte olan bir teknolojidir. Temel olarak 3 ana özellikte inceleyebileceğimiz blockchain’in özellikleri sırasıyla aşağıdaki gibidir.

Son derece güvenli olması: Blockchain, dolandırıcılık riskini sıfıra indirmek için için dijital imza özelliği kullanır, bu da bir bireyin verilerinin belirli bir dijital imza olmadan diğer kullanıcılar tarafından bozulmasını veya değiştirilmesini imkansız hale getirir.

Merkezi olmayan sistem olması: Geleneksel olarak, işlemler için hükümet veya banka gibi düzenleyici makamların onayına ihtiyacınız vardır. Ancak Blockchain yapılan işlemler, kullanıcıların karşılıklı mutabakatıyla yapılır ve bu da daha sorunsuz, daha güvenli ve daha hızlı işlemlerle sonuçlanır.

Otomasyon yeteneğine sahip olması: Programlanabilir bir sistemdir ve şartlar karşılandığında sistemsel işlemler, olaylar ve ödemeleri otomatik olarak gerçekleştirebilir.

Blockchain İşlemleri Nasıl Gerçekleştirilir?

Blockchain teknolojisinin başlıca özelliklerinden birisi de işlemleri onaylama ve yetkilendirmedir. Örneğin, iki kişi sırasıyla özel ve ortak anahtarla bir işlem yapmak isterse, birinci şahıs taraf işlem bilgilerini ikinci tarafın ortak anahtarına ekler. Bu toplam bilgi bir blok halinde toplanır. Blok bir dijital imza, bir tarih bilgisi ve diğer önemli ve ilgili bilgileri içerir. Bloğun, işlemde yer alan kişilerin kimliklerini içermediğine dikkat edilmelidir. Bu blok daha sonra ağın tüm düğümlerine iletilir ve doğru kişi özel anahtarını kullandığında ve blokla eşleştirdiğinde, işlem başarıyla tamamlanır. Finansal işlemlerin yürütülmesine ek olarak, Blockchain ayrıca mülklerin, araçların vb. işlem ayrıntılarını da tutabilir.

Blockchain Teknolojisi Nasıl Çalışır?

Son yıllarda, dünyadaki birçok işletmenin Blockchain teknolojisini kendi işletmesine entegre ettiğini fark etmiş olabilirsiniz. Ancak Blockchain teknolojisi tam olarak nasıl çalışıyor? Bu önemli bir değişiklik mi yoksa basit bir ekleme mi? Blockchain gelecekte bir devrim yaratabilecek potansiyeline sahip bir teknoloji olarak görülüyor. 

Blockchain, önde gelen üç temel yöntem sayesinde çalışır:

• Hashing (Hesaba Dayalı Adresleme)
• Proof Of Work (İş kanıtı)
• Madencilik

Hashing(Hesaba Dayalı Adresleme)

Blockchain teknolojisi, verileri güvence altına almak için temel olarak SHA256 algoritmasına güvenerek, hashing kullanır. Gönderenin adresi (genel anahtar), alıcının adresi, işlem ve özel anahtar detayları SHA256 algoritması ile iletilir. Karma şifreleme adı verilen şifrelenmiş bilgiler dünya çapında iletilir ve doğrulandıktan sonra Blockchain’e eklenir. SHA256 algoritması, karma şifrelemeyi hacklemeyi neredeyse imkânsızlaştırır. Bu da gönderenin ve alıcının güvenli bir şekilde işlem yapmasını sağlar.

Proof Of Work (İş kanıtı)

Proof of work, Türkçe manasıyla iş kanıtı protokolü, denial-of-service saldırıları ve spam mesajları gibi servislerin kötüye kullanımını önlemek amacıyla geliştirilmiş bir sistemdir. Türkçesi hizmet reddi olan Denial-of-service, internete bağlı olan bir makinenin kullanılmasını önlemek için yapılan siber saldırılardır. Bu siber saldırılar, bir makineye çok fazla işlem isteği göndererek makinenin çökmesine sebep olur. Proof-of-work ise sistemlerin çalışmasını olumsuz etkileyecek tüm siber saldırıları engellemek amacıyla tasarlanmış bir programdır.

Madencilik

Blockchain teknolojisinde, mevcut dijital ya da halka açık bir deftere işlem ayrıntılarını ekleme sürecine ‘madencilik’ denir. Bu terim Bitcoin ile ilişkilendirilse de, diğer Blockchain teknolojilerine atıfta bulunmak için de kullanılır. Madencilik, taklit edilmesi zor olan bir blok işlemin hashini oluşturmayı ve böylece merkezi bir sisteme ihtiyaç duymadan tüm Blockchain’in güvenliğini sağlamayı içerir. 

Sonuç olarak; Blockchainler, yalnızca yetkili kullanıcılar tarafından görülen işlemlerde farklı mekanizmalar kullanarak kurulabilir. Bitcoin, Blockchain teknolojisinin ne kadar büyük olduğunu gösteren en iyi bilinen örnektir. Blockchain kurucuları ayrıca Blockchain’in etki düzeyini genişletmek amacıyla çalışmalarını sürdürmektedirler. Başarısı ve artan kullanımı oranı ile değerlendirildiğinde, Blockchain’in yakın geleceğin dijital dünyasına hükmetmeye hazır olduğunu görmek mümkündür.

Yazımızda Blockchain (Blok Zincir) Nedir?, Nasıl çalışır? gibi sorulara cevap verdik. Blockchain ve kripto paralar hakkında daha detaylı bilgi isterseniz kripto para nedir ve nasıl yatırım yapılır adlı yazımızı okuyabilirsiniz.