Global piyasalarda işlem yapan kişi her geçen artış göstermekle birlikte; ister global olsun isterse de ülkemiz içindeki finansal varlıkların fiyatları olsun, ciddi anlamda etkisi olan ve haberleri çok sıkı şekilde takip edilen bir kurum var ki o da ABD Merkez Bankası (Federal Reserve) dediğimiz FED ‘dir. Özellike FED ‘in faiz kararları piyasalar tarafından anlık takip edilmektedir. Yerel yatırımcının merak ettiği ve yorumlamak istediği konulardan birisi de FED faiz artırınca dolar ne olur konusudur. Şimdi bu konuya uzman görüşleriyle birlikte yer verelim.
Bilgi vermeye geçmeden önce; ilgili yazımızın içeriğinin tamamen bilgi verme amaçlı olduğu, herhangi bir yatırım tavsiyesi içermediği, bununla birlikte en doğru yatırımın tarafınıza yapılacak bağımsız araştırmalar neticesinde yine özgür ve hür iradenizle alınacak kararlar neticesinde yapılacağınız unutmayınız.
FED faiz artırınca dolar yükselir mi düşer mi konusuna girmeden önce; faiz nedir ve finansal piyasalarda ne gibi talep görür, ne gibi arz yaratır bunu anlamak gerekiyor. Bunu anladıktan sonra ister FED olsun ister T.C. Merkez Bankası olsun; faiz kararlarını yorumlamak daha kolay olacaktır.
Para, dünyanın en korkak maddesidir. Kimse parasını kaybetmek istemez. Hele hele bu para; dünya çapında milyarlarca dolar yöneten büyük fonların ise; çok garantici davranılmak zorundadır. Her yatırımcının ve yatırım kuruluşunun amacı bellidir. Ana sermayesinin üzerine kar etmek, sermayesini büyütmektir. Bunun için de farklı yöntemler uygulanmakta olup, bunlardan birisi de mevduat işlemleri yani faizle para kazanmaktır. Her ne kadar bizim inanışımıza göre faiz haram ve yasaklanmış olsa da konuyu izah edelim.
Az önceki bölümde paranın korkak bir madde olduğunu belirtmiştik. Dolayısıyla; para az da olsa garanti getiriyi sever. Çünkü riski azdır. Faiz de bunlardan birisidir. Bir ülkede faizin yüksek olması demek; sermayenin bankalara girmesi ve tamamen paradan para kazanılması sürecini geliştirmektedir. Bu nedenle faizin yüksek olduğu ülkelerde yatırım yapanların sayısı azalmakta, bununla birlikte hisse senetleri rağbet görmemekte, para tamamen garanti ve risksiz getiri olan faiz sistemine kaymaktadır.
Tam tersi durumu düşünecek olursak; faizin düşük olduğu ve sürekli düşüş yönlü kararların alındığı ülkelerde ise sonuçlar da aynı şekilde tam tersi olacaktır. Faiz düşük olduğu için; sermaye para kazanmak amacıyla farklı yollar denemek zorundadır. Bunlardan bazıları; hisse senetlerine giriş, yeni iş kurma amaçlı girişimcilik faaliyetleri, emtiaların değerlenmesi, ticaretin gelişmesi, vs. gibi durumlardır. Buraya kadar faizin ne kadar gereksiz ve tüm ekonomilere zarar veren bir sistem olduğu apaçık ortadadır. Gelişmiş ülkelerde faiz oranları oldukça düşüktür. Bunun yanı sıra bazı ülkelerde faiz oranı eksi seviyelerindedir. Evet, bundan anlaşılacağı üzere bankaya koyduğunuz paranızdan eksi faiz kapsamında bırakın üzerine para vermeyi para kesintisi yapılmaktadır. Dolayısıyla bu ülkelerde para sürekli ticarettedir, hisse senetlerindedir, emtialardadır.
Buraya kadar faiz sistemi ile düşük faiz ve yüksek faizin ekonomilere ne gibi etkileri olduğunu anlattıktan sonra şimdi FED ‘in faiz kararının Türk Lirasına etkisi devam edelim. FED , Amerika Birleşik Devletlerinin merkez bankası olduğu için; kararları öncelikle ABD ekonomisini ve yine Amerikan dolarını etkileyecektir. Az önce de vermiş olduğumuz bilgiler ışığında FED ‘in kararlarını değerlendirelim.
FED ‘in faiz artırması demek; sermayenin tekrar diğer enstrümanlardan çıkarak faize girişi demektir. Yine düz mantıkla düşünecek olursak; faizin artması ile birlikte getirisi de artacak, dolayısıyla garanti getiriyi faizde gören sermaye ise parasını faize yönlendirecektir. Faizi yükselten ülke ABD ve bu ülkenin de para birimi Amerikan doları olduğuna göre; USD ye talep doğacaktır. Çünkü herhangi bir yatırımcın, bu yükselen faizlerden yararlanabilmek adına ABD bankalarına sermayesini vadeli hesaplara yatırması gerekir. ABD hesaplarına yatırabilmesi için de ABD doları alması gerekecektir. Buradan hareketle az önce de belirttiğimiz üzere ABD dolarına talep artacak, yatırımcılar ellerindeki diğer dövizleri ABD dolarına çevirerek sermayesini faizde değerlendirmek isteyecektir. Bu da ABD dolarındaki talebi artıracağı için ABD doları diğer para birimlerine karşı değer kazanmaya başlayacaktır. Türk Lirası da bu değerlendmeden diğer para birimleri gibi payına düşeni alacaktır. Her ne kadar genel işleyiş bu şekilde olsa da; bazı ekstrem durumlarda FED ‘in faiz yükseltme kararlarına karşılık farklı tepkiler veren para birimleri olabilir.
ABD Neden Sürekli Dolar Basıyor konulu yazımıza da göz atabilir, buradan hareketle dünya genelinde hakim olan petro-dolar sistemi hakkında ufkunuzu daha da açabilirsiniz.
Sanal para alım ve satımının yaygınlaşması ile birlikte farklı alt coinler ortaya çıkmaya başladı. The…
Vakıfbank, faizsiz kredi imkânı ile pandemi yüzünden geçim sıkıntısı yaşayan birçok kişiye destek sunuyor. Online…
Bireylerin ya da tüzel kişilerin belli miktarlar kapsamında, kamu hizmetleri için kanuni bir şekilde ödedikleri…
Taşıt kredisinin temel özelliği, kefil şartının bulunmamasıdır. Dolayısıyla birçok yeni taşıt sahibi krediye seçeneğine yönelmektedir.…
Loopring coin yorum, son zamanlarda en çok merak edilen popüler konular arasında yerini aldı. Öyle…
Dijital paranın global borsanın nabzı haline gelmesiyle birlikte, her gün yeni bir coin yüzüne çıkıyor.…